HFM

ECM 2022

Muzyka:
Realizacja: 

W roku 2013 szwajcarski kompozytor Heinz Holliger (ur. 1939) ukończył cykl 23 pieśni na baryton i fortepian do jednozdaniowych cytatów ze spuścizny austriackiego poety Nikolausa Lenaua (1802-1850). Pięć lat później w Zurychu odbyła się premiera opery – rozbudowanej wersji konceptu pieśniarskiego na pięcioro śpiewaków, zespół instrumentalny i chór. Tytuł dzieła, „Lunea”, to anagram nazwiska Lenau, w którym pobrzmiewają trzy znaczenia: Księżyc, lunatyk i szaleniec. Niestabilny psychicznie, zagubiony w relacjach międzyludzkich, a w dodatku syfilityk, Lenau ostatnie osiem lat życia spędził w szpitalu psychiatrycznym; librecista Händl Klaus i Holliger środkami dramaturgiczno-dźwiękowymi próbują spojrzeć na świat oczami chorego poety. Rozchwiana, udręczona osobowość przemawia dwoma głosami barytonowymi: Christiana Gerhahera i Ivana Ludlowa, wybornymi wokalnie i aktorsko. Wieloplanowość sfery emocjonalno-audialnej sugestywnie budują głosy najważniejszych kobiet w biografii Lenaua oraz wielogłosowy nieprzyjazny tłum otaczający główną postać. Utwór Holligera potwierdza, że opera jest gatunkiem niezrównanym w możliwościach portretowania bohaterów zmagających się z wewnętrznymi demonami. Na uwagę zasługuje staranna edycja albumu. W książeczce zamieszczono nie tylko arcyciekawe faksymile partytury, lecz także reprodukcje „kleksografii”, czyli rozmazanych rysunków tuszem, sporządzonych po śmierci Lenaua przez jego przyjaciela, lekarza Kernera. To pierwowzór testu Rorschacha.

Hanna Milewska