HFM

Spendora kojarzymy z monitorami BBC, czyli kwintesencją brytyjskiego hi-fi, u źródeł pozbawionego wyraźnego podziału na sprzęt profesjonalny i domowy. Piękne to były czasy, kiedy dźwiękowcy pracowali na tych samych głośnikach, na których później odtwarzano ich nagrania dla przyjemności i rozrywki.

Te „zabytki” są produkowane do dzisiaj i choć dokonano w nich ulepszeń, nadal możemy poznać dzięki nim tamten niepowtarzalny klimat.

Linia Classic pozostaje dumą Spendora, a wiele rozwiązań przeniesiono z niej do udomowionych serii D i A. Ta ostatnia jest najtańsza, choć nie ma wiele wspólnego z budżetową, wielkoseryjną produkcją. Zestawy powstają w Wielkiej Brytanii. Spendor AD 2020 to współczesne materiały, podzespoły i rozwiązania, przeniknięte duchem klasycznych monitorów sprzed lat.
Linia A obejmuje jeden malutki głośnik na podstawkę o nazwie A1, opisywane dziś podłogówki A2 (w obu wykorzystano te same przetworniki), większe A4 oraz A7. W dwóch ostatnich zamontowano tę samą kopułkę i 18-cm nisko-średniotonowce.

 

Budowa
A2 to filigranowe podłogówki do niewielkich pomieszczeń. Skrzyneczki stanowią kwintesencję klasycznej elegancji. Lekkie proporcje połączono z kanciastym kształtem i materiałami wysokiej jakości. Oczywiście, przy cenie przekraczającej 7000 zł za parę Spendor nie robi łaski, używając do wykończenia naturalnych fornirów. Do wyboru jest czarny jesion oraz znacznie ładniejsze ciemny orzech i jasny dąb. Szkoda, że nie ma więcej opcji, bo pięknie prezentowałoby się na przykład drewno różane albo heban.
Obudowy wykonano z 20-mm płyt MDF. Po rozkręceniu widać gęstość tego materiału oraz precyzję frezów. Konstrukcja byłaby solidna nawet bez dodatków, ale wzmocniono ją poprzecznymi usztywnieniami. Dla wyrównania naprężeń wnętrze również pokryto fornirem – to rozwiązanie Spendor stosuje od dawna. Wytłumienie to płaty gęstej pianki, przymocowane do ścianek. Poniżej komory z głośnikami wydzielono jeszcze jedną, mniejszą, którą można wypełnić prażonym piaskiem albo śrutem. Dociążenie poprawi stabilność i kontrolę basu.

Cokół mocno skręcono ze skrzynką i wyposażono w cztery kolce o regulowanej wysokości.
Z tyłu umieszczono wylot tunelu bas-refleksu, a także parę złoconych, zalanych przezroczystym plastikiem zacisków. Przyjmują widełki, banany i gołe przewody. Z przodu można założyć maskownice, chociaż, jak zwykle, szkoda. Odkryte głośniki wyglądają lepiej.

 

A2 to układ dwudrożny, w którym górę pasma pokrywa tweeter kopułkowo- pierścieniowy. Ma 22 mm średnicy, sonomeksową membranę, osłoniętą metalową siatką, ferrytowy magnes oraz cewkę chłodzoną płynem o niskiej lepkości. Fałd zawieszenia jest bardzo szeroki, co poprawia rozpraszanie dźwięku, podobnie jak profilowany kołnierz z polimeru wzmocnionego włóknem szklanym. Producentem przetwornika prawdopodobnie jest Seas. Prosta zwrotnica, przymocowana tuż za gniazdami, dzieli pasmo wysoko, bo przy 4,2 kHz. Poniżej pracuje nisko-średniotonowiec, oznaczony logiem Spendora i symbolem EP77 (skrót od Engineering Polymer). Wieść niesie, że to również produkt Seasa, wykonany według specyfikacji Spendora. Średnica membrany wraz z miękkim resorem to 11,5 cm. W jej centrum znajduje się spiczasty korektor fazy. Odlewany, ażurowy kosz nie przeszkadza w przepływie powietrza za membraną, a cewkę napędza spory magnes bez ekranowania.
Podsumowując: dostajemy klasycznego Spendora, czyli eleganckie, solidnie wykonane głośniki, produkowane w Wielkiej Brytanii przez firmę, która nie szuka tanich podwykonawców. W tej sytuacji cena jest do przełknięcia.

Konfiguracja systemu
Spendor A2 to kolumny łatwe do wysterowania, nawet pomimo niskiej skuteczności, wynoszącej 85 dB. Rekompensuje ją impedancja nominalna 8 omów, z minimum przy 6,2 oma.
Można podłączyć słabe tranzystory i lampy, ale w teście sięgnąłem jednak po coś mocniejszego. Podstawowym wzmacniaczem był redakcyjny McIntosh MA9000, pracujący na zmianę ze Sphinksem Rogue Audio. Sygnał dostarczały dwa źródła: Gamut CD 3 i C.E.C. CD5. Okablowanie w całości firmowało Hijiri (HCI, HCS, Million), a prąd oczyszczał referencyjny system Ansae.
Na tym jednak nie koniec, bo polski przedstawiciel Spendora namawiał, aby koniecznie posłuchać A2 ze wzmacniaczem Heed Obelisk Si III. Głównie ze względu na to, że Heed podobno stroi swoją elektronikę właśnie pod kątem Spendorów. Jeśli tak, to faktycznie ciekawa propozycja. Zwłaszcza że cena też „pasuje”: 5990 zł.

Wrażenia odsłuchowe
Zaczęliśmy od wspomnienia monitorów BBC, więc sięgnijmy do starych, dobrych czasów. The Beatles, Bob Dylan, King Crimson, The Doors i, jakże by inaczej… Cat Stevens. Powiem krótko: historycznie jest fantastycznie. Zanim zwrócicie uwagę na cechy kolumn, oddajcie się przyjemności przeżywania muzyki. Jeżeli miałbym określić jednym słowem, jak grają A2, to najlepiej pasuje: pięknie. Dużym, mięsistym dźwiękiem, aż nie pasującym do rozmiarów skrzynek. Brytyjskie miniaturki bez trudu wypełniły pokój 22 m². Przypuszczam, że efekt w 12-18 m² będzie miażdżący; podobny jak z monitorów RLS Callisto. Nie chodzi nawet o dynamikę, ale o same rozmiary sceny. Jest „po brytyjsku” wyprowadzona przed linię głośników, a muzycy wychodzą do przodu, bliżej słuchacza. Podkreśla to, choć w niewielkim stopniu, również barwa – delikatnie ocieplona, gęsta i nasycona.

Średnica jest mocno osadzona w niższych zakresach, przez co głosy nabierają masy i głębi. Są lekko powiększone, podobnie jak instrumenty akustyczne, np.  gitary, a wszystko odbywa się w atmosferze spokoju. Muzyka płynie jak opowieść, w której pojawiają się kolejne fascynujące wątki. Wsłuchujemy się w nie, ale nie przykrywają narracji, prowadzonej spójnie i plastycznie. Sugeruje to uspokojenie i wyciszenie emocji. O ile z pierwszym można się zgodzić, to drugie nie wchodzi w rachubę. Kolumny są wyczulone na niuanse, które pokazują w sobie tylko znany sposób. Na pewno pomaga w tym przejrzystość, podkreślona zdecydowaną górą pasma. Jest jej dużo – więcej niż w Spendorach, które pamiętam z przeszłości. Na przykład SP1/2 sprzed 20 lat też miały namacalną, ciepłą średnicę, ale górę cofniętą, przez co dźwięk stawał się czasem matowy.

Tutaj przeciwnie: rozświetla ona całość, dodając jej pazura. Niekiedy potrafi nawet agresywnie cyknąć, ale po pierwsze – rzadko, a po drugie – tylko w słabszych realizacjach. Słyszymy wyraźnie szarpnięcia strun gitar czy szczegóły emisji w wokalach. Przejście w średnicę jest niezauważalne. Także bas został organicznie dopasowany do środka pasma. Nie zdumiewa może rozciągnięciem i mocą, ale pasuje proporcjami – nie ma potrzeby, by było go więcej. W małych pomieszczeniach okaże się wystarczający. Owszem, jest lekko spowolniony i nie osiąga mistrzostwa świata w kontroli, ale punktowy, szybki dół chyba nie pasowałby do reszty. Słychać za to miękkość i specyficzne wibracje, które dodają muzyce głębi. Jest to ten rodzaj dołu, który audiofile lubią najbardziej. Posłuchajcie i w lot złapiecie, co mam na myśli.

W koncertowych nagraniach Marcusa Millera zaobserwujemy jeszcze jedną cechę basu: sprężystość. Właśnie dzięki niej (choć nie tylko) dynamikę odbieramy jako efektowną. Nie ma tu wprawdzie żelaznej konsekwencji rytmu, ale też wyraźnie wyczuwamy puls. Dynamiczny potencjał łączy się z miękkością i oleistą gęstością średnicy i basu. Słuchanie może nie przypomina koncertowego szaleństwa przed sceną, za to wciąga bogactwem barwy i przestrzenią.
Mimo ekspozycji pierwszego planu Spendory pokazują głębię realistycznie wypełnioną pogłosem. Bardzo dobrze brzmi dzięki temu muzyka chóralna. Spójność pasma nie przeszkadza wychwycić „nieoczekiwanych solistów”: narwanego tenora albo niespełnionej gwiazdy w sopranach. Szczególnie wciągająco A2 prezentują muzykę dawną. Dzieje się tak ze względu na fakt, że wszystkie wspomniane cechy składają się na brzmienie może nie do końca neutralne, za to realistyczne, niekiedy wręcz namacalne.

Konkluzja
Piszę to jako posiadacz kilku modeli Spendorów. Przez ostatnie 30 lat przez mój system przewinęło się ich przynajmniej pięć. Nie gościnnie – były to głośniki robocze, z którymi spędziłem wiele miesięcy. Na tej podstawie mogę stwierdzić, że Spendor poszedł mocno do przodu. Dodał przejrzystość, której mi czasem brakowało, zachowując piękną miękkość i koloryt dobrej lampy. Jednocześnie wpuścił w to wszystko światło.
To zawsze były świetne głośniki, ale teraz… Zaraz, przecież to dopiero początek cennika!

Spendor A2 + Heed Obelisk Si III
Heed stroi swoje wzmacniacze pod kątem głośników Spendora. Wcześniej napisałem „podobno”; teraz już wiem, że na pewno. Kiedy się spotkają, grają tak, jakby zestaw kosztował kilkakrotnie więcej. Efekt jest porównywalny z tym, jaki osiągnąłem z McIntoshem MA9000, a to przecież zupełnie inna cena.
Bas jest minimalnie lżejszy, a brzmienie – jaśniejsze. Za to ma jeszcze mocniej zaznaczoną głębię. To chyba się staje jego największą zaletą. Głośniki otacza dźwięk, w którym znikają, a za nimi buduje się scena z precyzyjnie zarysowanymi źródłami i pogłosem wypełniającym cały obszar. Rozmiary dźwięku są, jak na tę wielkość kolumn, ogromne.

Średnicę cechuje naturalne ciepło, a bas – sprężystość i miękkość. Góra jest czysta i czytelna, a przejrzystość umożliwia obserwację szczegółów tła. Najbardziej uderzający jest jednak realizm i bezpośredniość wokali oraz instrumentów akustycznych. Muzyka jest spójna, plastyczna i kolorowa.

A2 z Obeliskiem czarują. Dosłownie. W tym dźwięku jest magia!
Ale jest też jedna uwaga. Do wzmacniacza koniecznie dokupcie zasilacz PX2. Jeżeli nie od razu, to w przyszłości. Bez niego entuzjazm zawarty powyżej podzielcie przez dwa.

 

Maciej Stryjecki
Źródło: HFM 07-08/2020