Polish Radio Experimental Studio
Dux 2010
Interpretacja: 
Realizacja: 
„(...) chodziło o to, by w jednym projekcie zgromadzić jak najwięcej różnych uszu; by proces opracowywania istniejących kompozycji przechodził jak najwięcej różnych reinterpretacji; by efekt był jak najbardziej zapośredniczony. Sztuka dezorientacji, można powiedzieć. Tak, ale to podstawowa strategia muzyki konkretnej – rozmyć lub wręcz odciąć jakikolwiek związek z istniejącym materiałem, oferować coś prawdziwego, a w efekcie zostawić Cię samego, bez złudzeń.” – wyjaśnia Michał Libera, pomysłodawca i organizator tego projektu fonograficznego.
Zaproszeni muzycy przedstawili własne wersje kompozycji stworzonych w Studiu Eksperymentalnym Polskiego Radia w latach 1961-75. Co ciekawe, te nowe wersje muzyki elektronicznej zostały wykonane na instrumentach akustycznych (przy użyciu lekkiej modyfikacji dźwięku) i zarejestrowane na żywo. Istny palimpsest muzyczny – eksperyment na wyrobach eksperymentalnych.
Libera wybrał do reinterpretacji siedem dzieł czterech kompozytorów reprezentatywnych dla dokonań legendarnego inkubatora awangardy: Bogusława Schaeffera, Eugeniusza Rudnika, Bogdana Mazurka i Krzysztofa Pendereckiego. Zamieszczone na pierwszej płycie „oryginały” do dziś intrygują brzmieniem i koncepcją, zwłaszcza nieziemska „Antyfona” Schaeffera. Z „coverów” (na drugiej płycie) najciekawszy wydaje się „Psalmus” Pendereckiego w przepracowaniu fortepianowym Johna Tilbury. Album jest dedykowany nieodżałowanemu Józefowi Patkowskiemu, twórcy i szefowi Studia w epoce rozkwitu (1957-85).
Autor: Hanna i Andrzej Milewscy
Źródło: HFiM 7-8/2011
Beethoven - Gods, Heroes and Men
- Kategoria: Klasyka
Orchestre Symphonique de Montreal/Kent Nagano
Sony Classical 2011
Interpretacja:
Realizacja: 
Beethoven, choć zaliczany do klasyków wiedeńskich, miał wyraźnie romantyczną duszę. W jego symfoniach bez trudu można znaleźć ogromne pokłady szczerych, potężnych emocji, nieznane w typowych XVIII-wiecznych utworach na orkiestrę. Pierwszą z tych preromantycznych symfonii jest III, opatrzona podtytułem „Eroica”. Słynna legenda o przekreślonej dedykacji dla Napoleona tylko dodała dziełu wyrazu. Kent Nagano postanowił je pokazać po swojemu, dodając do programu płyty jeszcze kilka fragmentów z baletu „Twory Prometeusza”. W książeczce oczywiście sporo mamy filozofii i oświeceniowych ideałów, ale lepiej się skupić na samej muzyce. Kanadyjska orkiestra to bardzo doświadczony i sprawny zespół. Na wielkie uznanie zasługują sekcje dęte – fantastycznie zgrane i brzmiące doprawdy przepięknie. Smyczki także radzą sobie dobrze, a całość to zespół zdolny do stworzenia wspaniałego spektaklu. Nagano wykorzystał umiejętności muzyków, pokazując szybkie tempa, drapieżne akcenty oraz głębię orkiestrowej polifonii.
Niestety, odbiór obu utworów zakłóca jakość nagrania. Cóż z tego, że do uszu słuchacza dochodzą echa genialnych dialogów między instrumentami i kunsztownej pracy tematycznej kompozytora, skoro nie można ich dokładnie śledzić i smakować? Choć płytę nagrywano w dwóch różnych salach, w obu pogłos jest zbyt duży i zaciera szczegóły. Nie sposób zanurzyć się w orkiestrę; można jedynie pływać po wierzchu, zaglądając z tej perspektywy w rozmytą dźwiękową toń.
Nagranie mogło się stać przykładem wybitnej kreacji, ale przez błędy reżyserskie trudno się nim cieszyć. Wielka szkoda.
Autor: Maciej Łukasz Gołębiowski
Źródło: HFiM 7-8/2011
Mayhem - Imelda May
- Kategoria: Klasyka
Decca 2010
Dystrybucja: Universal Music Polska
Interpretacja:
Realizacja:
Imelda May jest 37-letnią artystką z Irlandii – piosenkarką, kompozytorką, tekściarką i instrumentalistką (gra na gitarze i bodhranie, czyli irlandzkim bębenku). Połknęła bakcyla muzycznego za sprawą starszego brata, który wielbił Evisa Presleya. Co prawda May umieszczana jest w szufladce „rockabilly/blues/jazz”, ale na klasyfikację gatunkową jej trzeciego albumu, „Mayhem”, brakuje określeń.
Jest tu i boogie-woogie, i rock and roll, i dixieland, a wszystko podane z lekkością i dystansem udanego pastiszu. Kolejne piosenki kojarzą się z niezapomnianymi scenami z filmów. I tak pierwszy utwór – to kolacja w restauracji w „Pulp Fiction”, 3 – bal szkolny w „Peggy Sue wyszła za mąż”, 5 – rękawiczkowy striptiz Rity Hayworth w „Gildzie”, a 11 – kondukt pogrzebowy w filmie „Harry Angel”.
May, jako wokalistka i producentka, doskonale wczuwa się w klimaty brzmieniowe lat 40. i 50. XX wieku. Płyta jest majstersztykiem aranżacji i wirtuozowskim popisem zaproszonych do projektu muzyków, zwłaszcza zaś gitarzysty (nota bene męża Imeldy) i trębacza. Zadbano także o odpowiednio wystylizowaną szatę graficzną kompaktu.
Realizacja techniczna nagrania też jest efektem stylizacji – na przerysowane „stereo-retro”, z charakterystycznym lekko tubalnym brzmieniem wokalu. May śpiewa zachwycająco, z wielką ekspresją i giętkością, barwą głosu charakteryzując postaci i wydarzenia, o których opowiada. Recital „Mayhem” stawia Imeldę May w rzędzie największych gwiazd piosenki współczesnej.
Autor: Hanna i Andrzej Milewscy
Źródło: HFiM 09/2011
Domenico Scarlatti - Sonatas
- Kategoria: Klasyka
Marek Drewnowski (fortepian)
Dux 2010
Interpretacja:
Realizacja:
W 1975 roku Marek Drewnowski zarejestrował na longplayu tuzin sonat Scarlattiego. W 1987 wydał następnych piętnaście. Zanim pianista nagra wszystkie 550 sonat (a planuje tego dokonać do roku 2012), słuchaczom pozostaje cieszyć uszy reedycją albumu z roku 1987, zawierającego materiał zapisany w przyjaznej akustyce Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy, na bardzo dobrym instrumencie (brak szczegółowej informacji), co dla jakości technicznej i artystycznej nagrania ma kapitalne znaczenie.
Drewnowski wykonuje Scarlattiego na fortepianie, nie zaś na klawesynie (na którym to instrumencie pracował kompozytor), ale w zaproponowanej interpretacji łączy cechy charakterystyczne dla brzmienia klawesynu z możliwościami fortepianu. Uderza dźwięk krótko, energicznie; w artykulacji przeważa perliste portato. Realizacja ozdobników i rulad jest niesłychanie dokładna i elegancka: mordenty jawią się jak dzwoneczki, tryle – jak trzepoty skrzydeł kolibra. Fortepian zapewnia niektórym frazom siłę i majestat. Oszczędne stosowanie pedału dodaje tej muzyce oddechu, a precyzja mechanizmu klawiatury umożliwia wydobycie niuansów dynamiki i zaokrąglanie frazy.
Drewnowski mistrzowsko różnicuje pracę lewej i prawej ręki, co służy wzbogaceniu kolorystyki. Umiejętnie gospodaruje czasem trwania pauz i tempem, ewokując szeroką gamę nastrojów. W każdej sonacie opowiada jakąś ciekawą historię. Album jest dedykowany Piotrowi Wierzbickiemu. To dzięki niemu Domenico Scarlatti stał się wizytówką pianistyki Drewnowskiego.
Autor: Hanna i Andrzej Milewscy
Źródło: HFiM 09/2011
Schumann - Scenes from Goethe’s Faust
- Kategoria: Klasyka
Hossa, Libor, Lubańska, Marciniec, Kirch
Warsaw Boys’ Choir
Warsaw Philharmonic Choir and Orchestra/Antoni Wit
Naxos 2011
Dystrybucja: CMD
Interpretacja:
Realizacja:
Muzyczne siły międzynarodowe z przewagą Polaków (orkiestra, chóry, dyrygent i trzy z siedmiu głosów solowych) zarejestrowały dla wytwórni Naxos „Sceny z «Fausta» Goethego”.
Robert Schumann pracował nad tym dziełem przez kilka ostatnich lat życia, a całość miała prawykonanie już po śmierci kompozytora. Sięgnął po słynny dramat Goethego, lecz – w przeciwieństwie do wielu kolegów – nie napisał opery. Wybrał formę kantaty – długiej (dwie godziny) i wymagającej potężnego aparatu wykonawczego (m.in. dwóch chórów – mieszanego i chłopięcego). Schumann obdarzył większym zainteresowaniem drugą część tragedii Goethego, akcentującą problemy filozoficzne i metafizyczne – i te wątki spróbował wyrazić dźwiękiem, głównie śpiewem.
To muzyka emocjonalna, pełna uniesień i emfazy na granicy egzaltacji. Na dwupłytowym albumie zgromadzono wyrównaną, silną stawkę solistów, z których trudno kogoś wyróżnić in plus lub in minus. Mocne, giętkie, szlachetne głosy o bogatej barwie zręcznie budują charakterystykę wokalno-aktorską postaci. Warto zwrócić uwagę na scenę ekstatycznej apoteozy kobiecości (tenor Daniel Kirch), uwodzicielską perfidię Mephistophelesa (bas Andrew Gangestad), wzruszającą śmierć Fausta (baryton Jaakko Kortekangas). Najwyżej trzeba jednak ocenić artystyczny wkład polskich chórów, bez których nie byłoby sugestywnej, to demonicznej, to niebiańskiej atmosfery tego udanego nagrania.
Autor: Hanna Milewska
Źródło: HFiM 09/2011
Wagner - René Pape
- Kategoria: Klasyka
Staatskapelle Berlin / Daniel Barenboim
Deutsche Grammophon 2011
Dystrybucja: Universal Music Polska
Interpretacja:
Realizacja:
René Pape powtarza, że śpiewanie Wagnera powinno być oparte na tej samej technice wokalnej co wykonywanie Mozarta. Nie wolno śpiewać tylko fortissimo i con tutta forza. Wielką wagę należy przykładać do analizy tekstu słownego i dykcji.
Pape przychyla się do opinii, że opery Wagnera to swoiste niemieckie bel canto. Słucha nagrań, aby poznać trudności techniczne i zasadzki danej partii, a także aby ogarnąć całość, której jego bohater będzie częścią. Nic dziwnego, że przy tak kompleksowym podejściu prezentuje interpretacje, które budzą podziw, a świadectwem tego jest pierwszy w jego dyskografii album wagnerowski. Znalazły się na nim fragmenty z „Walkirii”, „Śpiewaków norymberskich”, „Lohengrina”, „Parsifala” i „Tannhäusera”. W duecie z „Parsifala” partneruje niemieckiemu basowi Placido Domingo – imponujący iście młodzieńczą werwą.
Wagner śpiewany przez Papego brzmi zaskakująco „nie monumentalnie”, chwilami wręcz intymnie, do czego przyczynia się realizacja nagrania – ustawienie solisty blisko mikrofonów, z dala od orkiestry. Mocny głos ma barwę ciepłą, szlachetną, „uczłowieczającą” nawet groźnego Wotana. Mądre gospodarowanie długim oddechem pozwala na plastyczne kształtowanie frazy i niuansowanie artykulacji. Forte, stosowane jakże oszczędnie, robi wielkie wrażenie. Na koniec płytowego recitalu słuchaczy czeka prawdziwa uczta – „Pieśń do gwiazdy” – dostojna, spokojna, rozpięta na stabilnych, rozłożystych łukach wokalnego artyzmu.
Autor: Hanna i Andrzej Milewscy
Źródło: HFiM 09/2011
