HFM

artykulylista3

 

Olivier Messiaen - Vingt regards sur l’Enfant-Jésus

k olivierMessiaen 04 2012

Eugeniusz Knapik (fortepian)
Dux 2011 (nagr. 1979)

Interpretacja: k5
Realizacja: k4

Eugeniusz Knapik, dziś lepiej znany jako kompozytor niż pianista, miał 18 lat, kiedy na festiwalu „Warszawska Jesień” w 1969 usłyszał Johna Ogdona wykonującego „Vingt regards sur l’Enfant-Jésus” Messiaena. Wspomina: „Po tym koncercie trzy dni chodziłem jak w malignie”. Zaczął się uczyć kolejnych fragmentów, a w 1977, jako pierwszy polski pianista, zagrał całe dzieło. W 1979 powstało nagranie, ale utknęło w radiowych archiwach. I oto jak Feniks z popiołów (a ptasie odwołania są jak najbardziej na miejscu w przypadku twórczości Messiaena) historyczny zapis zostaje wskrzeszony i wydany. Alleluja!
Ponaddwugodzinny cykl, napisany przez Messiaena w latach 40. XX wieku, jest wyrazem wiary autora i próbą przełożenia prawd teologii na język muzyki. Główne idee kompozytora są zawarte w eksplikacjach kolejnych „Dwudziestu spojrzeń na Dzieciątko Jezus”. I tak np. w obrazie XI, zatytułowanym „Pierwsza Komunia Dziewicy”, pojawiają się „Specjalne akordy w uszeregowanych wartościach rytmicznych, pulsacje w niskim rejestrze, przedstawiające bicie serca Dzieciątka w łonie matki”. Knapik wspaniale oddaje zarówno monumentalność architektoniki cyklu, jak i precyzję konstrukcji ogniw składowych. Pamiętając o natchnionej genezie utworu, pokazuje zróżnicowanie form i nastrojów poszczególnych części. Potęga brzmienia fortepianu-orkiestry idzie w parze z intymnym charakterem wypowiedzi – tak kompozytora, jak i wykonawcy. Mistycyzm dwóch niezwykłych kompaktowych krążków.

Autorzy: Hanna i Andrzej Milewscy
Źródło: HFiM 4/2012

Pobierz ten artykuł jako PDF